
55% e popullsisë së botës jeton në zona urbane dhe 80% e ushqimit të prodhuar në botë është i destinuar për konsum në qytete, thotë FAO. Prandaj është e natyrshme që edhe bujqësia urbane po rritet, deri në pikën që prodhohet një përqindje midis 15 dhe 20% e të gjithë ushqimit botëror, duke përfshirë 5-10% të të gjitha bishtajoreve, zhardhokëve dhe perimeve, pikërisht në qytete.
Pavarësisht nga rëndësia në rritje e kulturave urbane, ende na mungojnë të dhënat se cilat bimë "funksionojnë" më mirë dhe cilat janë kostot dhe përfitimet e prodhimit në qytet. Përpjekja e parë për të mbushur këtë boshllëk vjen nga Anglia, ku një ekip studiuesish nga universitetet e Liverpool dhe Lancaster kreu një studim që nis me pyetjen "sa ushqim mund të kultivojmë në zonat urbane?". Studimi u botua në Earth's Future.
Studimi është një analizë krahasuese e 200 studimeve të mëparshme të kryera në 53 vende të ndryshme, të gjitha të fokusuara në bujqësinë në zonat urbane. Analiza mori në konsideratë jo vetëm sipërfaqet e gjelbra (parqe, kopshte urbane…), por edhe të ashtuquajturat “zona gri”: rrugët, çatitë, trotuaret dhe të gjitha ato pjesë të qytetit që lënë vetëm pjesërisht hapësirë për gjelbërim.
Gjëja e parë që tregon studimi është se ka disa kultura që rriten veçanërisht mirë në mënyra jokonvencionale. Për shembull, domatja është e përshtatshme për kultivim hidroponik, që zëvendëson ujin në tokë, ndërsa marule, lakra dhe brokoli rriten shumë mirë kur rriten "vertikalisht". Të mbjellat e tjera janë të papërshtatshme për hapësirat urbane: "Nuk mund të marrësh një tufë me pemë mollësh dhe t'i grumbullosh në një dhomë rritjeje vertikale", shpjegoi Florian Payen, autori i parë i studimit.
POR SA KUSHTON? Prandaj, ka produkte bujqësore që përfitojnë nga kufizimet e qyteteve dhe të tjera që në vend të kësaj do të vuajnë prej tij. Ajo që është ende e paqartë është se sa efikasitet ekonomik ka rritja e frutave dhe perimeve në zonat urbane. Për shembull, domatet dhe marulet në qytete duhet të rriten në mjedise të kontrolluara vazhdimisht nga pikëpamja e temperaturës, një kosto që nuk ekziston në fshat.
Sidoqoftë, nuk ka dyshim (dhe këtë na e ka treguar pandemia e fundit) se të kesh qytete më të gjelbra dhe gjithashtu më të pavarura nga pikëpamja ushqimore mund të jetë vetëm një avantazh dhe diçka për t'u fokusuar në të ardhmen e afërt. (A2 Televizion)