Kanë kaluar 2 vite që nga nisja zyrtare e përpjekjes së Rusisë për të pushtuar Ukrainën, në mes të një konflikti që daton nga viti 2014, kur Kievi përcaktoi orientimin drejt Bashkimi Europian dhe NATO-s pas një revolucioni politik. Ne do t’i hedhim një vështrim për të sjellë tek ju zhvillimet kryesore në betejën e ashpër ushtarake në këto 24 muaj mes dy “komandantëve”: Zelensky dhe Putin.
Në orën 3:40 të mëngjesit të 24 shkurtit 2022, kolona e parë e tankeve hyri në territorin e rajonit të Luhanskut. Pak minuta më vonë, Kremlini publikoi një fjalim të presidentit rus Vladimir Putin, në të cilin ai nisi atë që ai e quajti "një operacion special ushtarak" kundër Ukrainës, duke i shpallur de fakto luftë Kievit. Menjëherë pas kësaj, shpërthime ndodhën në disa qytete anembanë Ukrainës.
Një avion luftarak rus më 16 mars 2022 hodhi një bombë në një teatër në Mariupol, në rajonin e Donjeckut ku ishin strehuar rreth 1000 njerëz. Teatri kishte fjalën "fëmijë" të shkruar në tokë në oborrin e tij, ndërsa aty raportohet të jenë vrarë 600 civilë.
Pas më shumë se një muaji luftime të rënda, përpjekjet e Rusisë për të rrethuar Kievin dështuan. Trupat e saj u tërhoqën nga periferitë e kryeqytetit ndërsa flamujt ukrainas u ngritën mbi Hostomel, Irpin dhe periferitë e tjera të Kievit. Fitorja e Ukrainës u la në hije nga dëshmitë e krimeve të tmerrshme të luftës që ushtria ruse kreu kundër civilëve në qytete si Buça.
Anija kryesore ruse Moskva, krenaria e flotës së saj, u fundos në Detin e Zi një ditë pasi Ukraina e goditi atë me dy raketa Neptun të prodhimit vendas. Një nga humbjet më simbolike dhe më të shtrenjta në luftë, fundosja e Moskës hapi rrugën për çlirimin e ishullit të gjarpërinjve, i cili ndihmoi në zhbllokimin e rrugëve tregtare të anijeve dhe në reduktimin e kërcënimeve të sulmeve të Rusisë nga Deti i Zi.
Mariupol, një qytet në rajonin e Donjeckut me një popullsi prej rreth 500,000 banorësh, u rrethua në fund të shkurtit 2022, duke u bërë sinonim i krimeve ruse kundër Ukrainës. Pas 86 ditësh mbrojtjeje të qytetit të rrethuar nën bombardime të rënda, rreth 2,500 luftëtarë ukrainas u dorëzuan nga uzina e çelikut Azovstal. Sipas vlerësimeve të përafërta të autoriteteve, të paktën 25,000 njerëz mund të jenë vrarë gjatë rrethimit të Mariupolit.
Forcat e Armatosura të Ukrainës më 30 qershor 2022 rimorën ishullin e gjarpërinjve, i vendosur rreth 35 kilometra larg bregut të rajonit jugor të Ukrainës, Odesa. Ishulli prej një kilometër katror u bë famëkeq si vendi ku një ushtar ukrainas sfidoi publikisht anijen luftarake ruse Moskva.
Forcat e Armatosura të Ukrainës nisën një kundërofensivë të papritur në rajonin e Kharkivit më 6 shtator 2022. Gjatë gjashtë ditëve, Ukraina çliroi pothuajse të gjitha territoret e pushtuara në rajon nga Rusia, duke përfshirë Izium dhe Kupiansk. Pas çlirimit, hetuesit ukrainas zbuluan raste të shumta të krimeve ruse të luftës, duke përfshirë dhomat e torturës dhe një varr masiv në Izium.
Herët në mëngjesin e 8 tetorit 2022, Ura e Kerçit, e cila lidh Rusinë kontinentale me gadishullin e Krimesë të pushtuar nga Rusia, u dogj pas një shpërthimi të fuqishëm. Sulmi ishte rezultat i një operacioni special nga Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës. Ura 19 kilometra është një rrugë kritike furnizimi dhe transporti për forcat ruse në Krime dhe në Ukrainën e pushtuar.
Trupat ukrainase hynë në Kherson më 11 nëntor 2022, i vetmi kryeqytet rajonal që Rusia kishte arritur të kapte që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë.
Gjykata Ndërkombëtare Penale lëshoi urdhër arresti për presidentin rus Vladimir Putin së bashku me komisioneren presidenciale ruse për të drejtat e fëmijëve Maria Lvova-Belova për rolin e tyre në atë që u konsiderua rrëmbim i fëmijëve ukrainas. Që nga shkurti i vitit 2022, qeveria ukrainase ka identifikuar mbi 19,500 fëmijë si të rrëmbyer nga territoret e pushtuara nga Rusia dhe të dërguar në Rusi, Bjellorusi ose në zonat e kontrolluara nga Rusia të Ukrainës.
Luftimet e ashpra ndodhën në dhe rreth qytetit Bakhmut në Ukrainën lindore midis gushtit 2022 dhe 20 majit 2023, kur Rusia zyrtarisht mori kontrollin e zonës. Konsiderohet të jetë beteja më e përgjakshme e pushtimit të plotë të Rusisë deri më tani. Pavarësisht humbjes në betejë, Ukraina tha se kishte arritur të shkaktonte viktima të mëdha në palën ruse. SHBA vlerësoi se viktimat e Rusisë në Bakhmut ishin 100,000 ushtarë.
Në mëngjesin e hershëm të 6 qershorit 2023, një shpërthim ndodhi në digën Kakhovka në pjesën e pushtuar nga Rusia të rajonit Kherson, duke shkaktuar një fatkeqësi humanitare dhe mjedisore në të gjithë Ukrainën jugore. Rusia ishte nën kontrollin e digës në atë kohë dhe besohet gjerësisht se forcat ruse e shkatërruan atë për të penguar kundërsulmin e parashikuar të Ukrainës.
Shefi i Grupit Wagner, Yevgeny Prigozhin, pretendoi se ai po niste një "marshim për drejtësi" kundër udhëheqësve ushtarakë rusë, pasi pretendoi se një sulm me raketa ndaj forcave të tij mercenare në Ukrainë kishte shkaktuar viktima të konsiderueshme. Grupi mercenar mori për pak kohë nën kontroll të pjesshëm qytetin rus të Rostovit dhe po lëvizte drejt Moskës përpara se t'i jepte fund rebelimit të tij jetëshkurtër. Fundi i rezervoi një dhuratë të hidhur Prigozhin që humbi jetën javë më pas në një incident misterioz ajror.
Rusia u tërhoq nga Iniciativa për bukën e botës të Detit të Zi, duke shembur në mënyrë efektive marrëveshjen. Pakti, i ndërmjetësuar nga Turqia dhe OKB-ja në korrik 2022, luajti një rol vendimtar në zbutjen e një rritjeje globale të çmimeve të ushqimeve.
Në fillim të qershorit 2023, ushtria ukrainase nisi kundërsulmin e saj të shumëpritur që synonte të shtynte ushtrinë e Putinit drejt Detit Azov për të prerë korridorin tokësor të Rusisë drejt Krimesë. Duke dështuar në arritjen e qëllimeve të tij, ai u kufizua në çlirimin e disa fshatrave në Zaporizhzhia dhe në rajonet e Donjeckut, të ngadalësuar ndjeshëm nga fushat e minuara ruse dhe mungesa e epërsisë ajrore.
Presidenti Volodymyr Zelensky shkarkoi Komandantin e Përgjithshëm Valerii Zaluzhnyi më 8 shkurt 2024 pas muajsh spekulimesh për një përçarje mes të dyve.
Ushtarët ukrainas u tërhoqën nga Avdiivka më 18 shkurt pas muajsh luftimesh të ashpra rifilluan në tetor 2023. Qyteti, i vendosur në veri të Donjeckut të pushtuar nga Rusia në Ukrainën lindore, kishte qenë një bastion ukrainas për 10 vjet dhe një objektiv i Rusisë që nga viti 2014. (A2 Televizion)
A2 CNN Livestream
MUND TE LEXONI GJITHASHTU
