Takimi i udhëheqësit sirian Ahmed al-Sharaa me Presidentin e SHBA-së Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë shënon fundin e një viti mahnitës për ish-udhëheqësin e al-Kaedës, i cili u bë President i Sirisë, rrëzoi një paraardhës autokratik prej kohësh dhe që atëherë ka udhëtuar nëpër botë duke kërkuar t'i japë fund izolimit ndërkombëtar të Sirisë.
Ahmed al-Sharaa është një ish-islamist, për kokën e të cilit SHBA-të paguanin deri në 10 milionë dollarë dhe ai erdhi në pushtet pasi luftëtarët e tij nisën një ofensivë të rrufeshme nga një enklavë në Sirinë veriperëndimore dhe më 8 dhjetor 2024, përmbysën diktatorin Bashar al-Assad.
Megjithëse pritej islamizimi i Sirisë, al-Sharaa e distancoi vendin e tij nga aleatët kryesorë të Assadit, Irani dhe Rusia, dhe iu drejtua Turqisë, Arabisë Saudite dhe Shteteve të Bashkuara.
Shembuj të një metamorfoze të tillë janë të rrallë. Në të kaluarën, amerikanët e mbajtën në burg në Irak, ndërsa më 9 nëntor u publikua një video që tregon al-Sharaa dhe ministrin e Jashtëm sirian Asad al-Shaibani duke luajtur basketboll me Komandantët amerikan të CENTCOM-it Brad Cooper dhe Kevin Lambert (Krerët e koalicionit ndërkombëtar kundër Shtetit Islamik, ISIS).
Në të njëjtën kohë, ka njoftime se SHBA-të do të krijojnë një bazë ushtarake pranë Damaskut, gjë që ishte e paimagjinueshme deri vonë. Kohët e fundit, për habinë e të gjithëve, ai njoftoi krijimin e një pakti sigurie me Izraelin, pas pothuajse tetë dekadash armiqësie midis këtyre dy vendeve.
Në një konferencë shtypi në Damask, ish-islamisti radikal njoftoi se pakti i sigurisë siriano-izraelit është një "domosdoshmëri", që do të thotë se Tel Avivi do të duhet të respektojë hapësirën ajrore dhe unitetin territorial sirian, të cilat do të mbikëqyren nga Kombet e Bashkuara.
Shaara njoftoi se nëse pakti i sigurisë ka sukses, "mund të arrihen marrëveshje të tjera midis Sirisë dhe Izraelit". Ai nuk dha detaje, por tha se një traktat paqeje ose një marrëveshje normalizimi si Marrëveshjet e Abrahamit të ndërmjetësuara nga SHBA-të, sipas të cilave disa vende me shumicë myslimane ranë dakord të normalizojnë marrëdhëniet diplomatike me Izraelin, ende nuk janë në tryezë. Është gjithashtu shumë herët për të diskutuar fatin e Lartësive të Golanit, pjesën më të madhe të të cilave Izraeli i pushtoi nga Siria në Luftën Gjashtëditore të vitit 1967 dhe më vonë zgjeroi sovranitetin mbi to, pasi është një "çështje e madhe".
Izraeli ka përjashtuar mundësinë e kthimit të Golanit strategjikisht të rëndësishëm, të cilin Donald Trump e njohu në mënyrë të njëanshme si pjesë të Izraelit gjatë mandatit të tij të parë si president i SHBA-së, megjithëse për pjesën tjetër të botës është pjesë e Sirisë.
Pastaj - përsëri për habinë e shumë analistëve – al-Sharaa u takua me Vladimir Putinin në Kremlin në mesin e tetorit, ku deklaroi se donte që Siria të rivendoste marrëdhëniet me të gjitha vendet, por "kryesisht me Rusinë". Ai e konfirmoi këtë duke rënë dakord me një kërkesë kyçe ruse, pasi Moska dëshiron qasje të vazhdueshme në portin detar të Tartusit dhe në bazën ajrore ushtarake Hmeimim në bregdetin mesdhetar të Sirisë.
Sharara tregoi se do ta lejonte këtë, duke thënë se Siria do të "respektonte të gjitha marrëveshjet e bëra gjatë gjithë historisë së madhe" në lidhje me marrëdhëniet dypalëshe midis Damaskut dhe Moskës.
Ministrat rusë njoftuan se ishin të gatshëm të dërgonin ushqime dhe ilaçe në Siri dhe të ndihmonin në riparimin e infrastrukturës së dëmtuar të energjisë dhe transportit, por një pyetje mbeti pa përgjigje. Burime siriane njoftuan se al-Sharaa do të kërkonte ekstradimin e Assadit për t'u gjykuar për krime lufte në Siri, por rusët nuk ka gjasa të bien dakord. Menjëherë pas kësaj, ministri i Jashtëm Sergei Lavrov u tha gazetarëve se Rusia i kishte dhënë azil Assadit sepse ai dhe familja e tij "përballeshin me rrezikun e eliminimit fizik".
Në fund të fundit, al-Sharaa ka shumë probleme në përpjekjen për të konsoliduar pushtetin. Trupat e tij shtypën me gjak kryengritjet e alavitëve dhe druzëve (pati rreth 2,500 viktima, shpesh civilë të pafajshëm), dhe në shtator pati një konflikt midis ushtrisë siriane dhe Forcave Demokratike Siriane Kurde (SDF) në zonën e Alepos, qytetit më të madh në vend pas Damaskut, me një popullsi prej dy milionë banorësh.
Luftimet filluan pasi një anëtar i forcave të sigurisë siriane u vra në një sulm të SDF-së në një pikë kontrolli në qytet, por kurdët akuzuan fraksionet qeveritare siriane se po përpiqeshin të hynin në lagjet kurde me tanke dhe kërkuan t'i jepej fund rrethimit të qytetit, duke paralajmëruar se veprimet e ushtrisë siriane do ta përkeqësonin gjendjen e popullsisë lokale. Në fund, u ra dakord për një armëpushim të brishtë. (A2 Televizion)
A2 CNN Livestream
MUND TE LEXONI GJITHASHTU
