
Në Ditën Ndërkombëtare kundër Dhunës ndaj Grave, një ftesë për të ndriçuar një shkelje të të drejtave të njeriut që u rrit në vitin e covid-it.
Që nga marsi i vitit 2020, ndërsa rrugët në të gjithë botën zbrazeshin dhe dyert ishin të mbyllura për të luftuar Covid-19, një tjetër pandemi ka parë një rritje eksponenciale: ajo e dhunës ndaj grave. Shpesh e injoruar, e heshtur, madje e toleruar nga shoqëria, dhuna me bazë gjinore përfaqëson një nga shkeljet më të përhapura dhe shkatërruese të të drejtave të njeriut. Çdo vit 243 milionë gra dhe vajza në të gjithë botën raportojnë abuzim me partnerin, ndërsa kufizimet për shkak të covid-it vetëm e kanë përkeqësuar situatën.
Në Ditën Ndërkombëtare kundër dhunës ndaj grave, e cila përkujtohet çdo 25 nëntor, fillon edhe fushata 16-ditore kundër dhunës gjinore, e nisur nga “UN Women” dhe që do të përfundojë më 10 dhjetor, në Ditën Ndërkombëtare të të Drejtave të Njeriut. Kjo fushatë ka për detyrë të nxjerrë në pah se çfarë mund të bëjmë konkretisht për të parandaluar dhe luftuar këtë formë abuzimi. Me një preambul se dhënia fund e dhunës ndaj grave është një luftë që prek të gjithë, jo vetëm gratë.
Gjatë vitit 2020, organet qeveritare, aktivistët dhe organizatat që merren me mbrojtjen e grave kudo denoncuan një rritje të konsiderueshme të kërkesave për ndihmë për dhunën në familje.
Rekomandimi për të qëndruar në shtëpi për të parandaluar përhapjen e virusit ka detyruar gratë që jetojnë me një partner abuziv ose një anëtar të dhunshëm të familjes të qëndrojnë të izoluara, 24 orë në ditë në kontakt me abuzuesin e tyre.
Pasiguritë në lidhje me punën dhe shëndetin për shkak të pandemisë, nevojën për të zvogëluar kontaktet sociale dhe për të dalë vetëm për situata emergjente dhe shqetësimet për ndarjen e hapësirave të mbyllura të shtëpisë kanë përkeqësuar situatat e dhunës; e gjithë kjo ndodhi ndërsa shërbimet shëndetësore dhe të sigurisë kishin arritur tashmë kufirin e kapacitetit të tyre mbështetës, ndërsa qendrat kundër dhunës po mbylleshin për shkak të masave anti-covid. Largësia e detyruar nga shkollat ka ekspozuar miliona vajza, veçanërisht në vendet me të ardhura të ulëta, ndaj një rreziku në rritje të dhunës në familje dhe abuzimit seksual.
Dhuna ndaj grave ndodh në shumë forma, më e zakonshmja ndodh brenda marrëdhënies me partnerin (abuzim fizik, psikologjik, seksual, vrasje femërore). Jashtë konteksteve të afërta familjare, ajo shpesh ka karakteristikat e dhunës seksuale, ndjekjes, ngacmimit në rrugë dhe në punë, dhe hakmarrjes-porn. Abuzimi i fëmijëve, martesa e detyruar, shfrytëzimi i prostitucionit të fëmijëve, gjymtimi i organeve gjenitale të grave, martesat e hershme janë dhunë me bazë gjinore dhe krime ndaj fëmijëve.
Efektet fizike, psikologjike dhe shëndetësore të këtyre traumave zgjasin për tërë jetën dhe shpesh shkaktojnë një spirale varfërie dhe dëshpërimi që zvarritet për breza të tërë. Një fëmijëri e mohuar është për vajzat paradhoma e një braktisjeje të hershme të studimeve, pamundësia e gjetjes së një pune dhe shëndeti i pasigurt i fëmijëve që do të lindin. Ndër kategoritë më të prekshme nga dhuna janë gratë më të reja dhe të moshuara, gratë që identifikohen si lezbike, biseksuale, transgjinore ose ndërseksuale, gra me aftësi të kufizuara ose HIV pozitive dhe ato që jetojnë në vendet e prekura nga kriza humanitare.
Ka disa veprime konkrete që të gjithë mund të bëjmë për të filluar ndryshimin e gjërave. Njëra nga këto (e para e një dekalogu të plotë e gjeni këtu, në anglisht) është të sigurojë hapësirë të plotë për të dëgjuar, mbështetur dhe besuar gratë që gjejnë guximin të tregojnë dhunën që kanë pësuar, duke kujtuar se detaje të tilla si maturia, prirjet seksuale, qëndrimi dhe veshja e viktimës janë krejtësisht të parëndësishme në diskutimet në lidhje me dhunën e pësuar, dhe kundërshtimin e idesë që u takon grave të shmangin situatat që mund të perceptohen si "të rrezikshme". Pra është fjala për të mos ia atribuar fajin viktimave që bien mbi dhunuesin. (A2 Televizion)