Inteligjenca vendase supozohet të zbulojë armiqtë e lirisë dhe sigurisë. Sa mirë funksionon ky sistem paralajmërimi i hershëm? Cilat janë kërcënimet më të mëdha?
Kur krerët e Zyrës Federale për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues (BfV) flasin për kërcënimet ndaj sigurisë së brendshme të Gjermanisë, ata pothuajse gjithmonë i referohen ekstremizmit me motive politike dhe fetare. Megjithatë, që nga pushtimi i paligjshëm i Ukrainës nga Rusia, nuk ka kaluar asnjë fjalim pa përmendur atë që njihet në terma teknikë si kërcënimi hibrid.
Kërcënimet e përditshme: sabotim, spiunazh, sulme kibernetike
Sinan Selen, kreu aktual i shërbimit të inteligjencës, specifikoi në një ceremoni që shënoi 75-vjetorin e institucionit të tij në Berlin në fund të tetorit se çfarë do të thotë kjo kryesisht: "Sabotim, spiunazh, sulme kibernetike dhe operacione ndikimi, veçanërisht nga Rusia".
Zyra Federale për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues duhet t'u përgjigjet vazhdimisht kërcënimeve të vjetra dhe të reja. Themelimi i saj më 7 nëntor 1950 në Këln ishte një përgjigje ndaj fillimit të Luftës së Ftohtë midis Perëndimit kapitalist dhe Lindjes komuniste. Spiunazhi ishte pjesë e repertorit, ashtu si edhe armatosja me armë bërthamore.
Kujtime të vështira të Gestapos nga epoka naziste
Pavarësisht situatës së sigurisë, kishte rezerva të forta midis njerëzve në lidhje meshërbimin e ri të inteligjencës. Ish-gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese, Udo Di Fabio, e kujtoi këtë gjatë ceremonisë. Populli gjerman ende ndjente frikë të madhe nga Policia Sekrete Shtetërore e epokës naziste (Gestapo): "Frikë nga ata zotërinj me pallto lëkure që zvarritën njerëz të pafuqishëm në bodrumet e torturës në agim dhe i deportuan në kampe përqendrimi."
Për shkak të këtij konteksti historik, fuqitë fitimtare të Luftës së Dytë Botërore vendosën që shërbimi i inteligjencës vendase lejohej vetëm të vëzhgonte dhe monitoronte armiqtë e mundshëm të demokracisë. Hetimet, kërkimet ose arrestimet e të dyshuarve ishin ekskluzivisht përgjegjësi e policisë.
Sukseset nuk mund të verifikohen
Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës supozohet të jetë një sistem paralajmërimi i hershëm për të mbrojtur rendin e lirë demokratik në Gjermani. Ndonjëherë funksionon më mirë, ndonjëherë më keq. Kur parandalohen sulme të planifikuara nga islamistët ose komplote grushtesh shteti nga ekstremistët e krahut të djathtë, ky institucion sigurie, i cili në të vërtetë është një shërbim inteligjence, shpesh merr meritat për vete.
Megjithatë, për shkak të natyrës së punës së inteligjencës, burimet e informacionit nuk bëhen publike. Rezultatet mund t'i kalohen vetëm policisë dhe Komisionit mbikëqyrës parlamentar të Bundestagut. Ky Komision përbëhet nga anëtarë të parlamentit, të cilët supozohet të monitorojnë nëse shërbimi po punon në përputhje me ligjin. Për shembull, komunikimet e të dyshuarve mund të monitorohen vetëm me urdhër gjykate.
Kërcënimet ndryshojnë vazhdimisht
Që nga vitet 1970, vëmendja është përqendruar gjithnjë e më shumë te ekstremizmi i krahut të majtë. Fraksioni i Ushtrisë së Kuqe (RAF) terrorizoi Republikën Federale të Gjermanisë me rrëmbime, bombardime dhe vrasje. Kur RAF u shpërbë në vitin 1998, Zyra u lirua - por vetëm për pak kohë.
Më 11 shtator 2001, islamistët përplasën aeroplanë në kullat e Qendrës Botërore të Tregtisë në Nju Jork. Rreth 3,000 njerëz vdiqën. Planet për këto sulme të pashembullta u hartuan në Hamburg. Edhe pse shërbimi i inteligjencës gjermane i kishte organizatorët në radar, ata ishin ende në gjendje të vepronin pa pengesa.
Çfarë roli luajti Zyra në rastin NSU?
Ekstremizmi i krahut të djathtë është konsideruar si kërcënimi më i madh për demokracinë për vite me radhë. Vetë Zyra e thekson këtë. Megjithatë, pas zbulimit të grupit terrorist Nacional Socialist Underground (NSU), i cili vrau dhjetë persona midis viteve 2000 dhe 2007, Zyra për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues fitoi një reputacion të keq. Arsyet janë të shumta: kontakte të dyshimta me ekstremistë të krahut të djathtë që paguheshin si informatorë, si dhe shkatërrimi i dosjeve që lidheshin me NSU-në.
Ministri i Brendshëm Alexander Dobrint (CSU), përgjegjës për shërbimin, shmangu kritikat gjatë festimeve të përvjetorit, pavarësisht skandaleve të shumta. Përkundrazi, një politikan nga CSU e vlerësoi atë: "Zyra Federale për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues ishte, është dhe mbetet garantuesja e lirisë, sigurisë dhe sundimit të ligjit në Gjermani."
Në shënjestër të inteligjencës: E Majta dhe AfD
Shërbimi gjithashtu shpesh bën bujë për mbikëqyrjen e politikanëve dhe partive. Ata monitorojnë politikanë nga e Majta, dhe në veçanti Alternativën për Gjermaninë (AfD), e cila klasifikohet si ekstremiste e krahut të djathtë.
Ish-gjyqtari kushtetues Udo Di Fabio beson se detyra më sfiduese e Zyrës Federale për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues në Gjermani është të ruajë një ekuilibër midis mbledhjes së informacionit dhe mbikëqyrjes. Përveç metodave teknike si përgjimi, përdoren edhe burime njerëzore - informatorë klasikë.
Çfarë lejohet në mbrojtjen e Kushtetutës?
Për Di Fabion, dy pyetje janë thelbësore: "Cilat janë burimet efektive për monitorimin dhe mbledhjen e informacionit rreth armiqve të demokracisë? Dhe ku nuk duhet të shkohet shumë larg në mënyrë që të mos shkaktohet pasiguri në shoqëri?" Në këtë fushë të tensionuar midis lirisë dhe sigurisë, Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës ka vepruar për 75 vjet./ DW (A2 Televizion)
A2 CNN Livestream
MUND TE LEXONI GJITHASHTU
