Dëbimi i dhjetëra mijëra palestinezëve nga tre kampe refugjatësh në Bregun Perëndimor në fillim të vitit 2025 nga Izraeli përbën krime lufte dhe krime kundër njerëzimit. Kështu mendon organizata ndërkombëtare Human Rights Watch, duke bërë thirrje për masa urgjente ndërkombëtare për të mbajtur zyrtarët izraelitë përgjegjës dhe për të ndaluar abuzimet e mëtejshme.
Grupi i të drejtave të njeriut tha se rreth 32,000 banorë të kampeve Jenin, Tulkarm dhe Nur Shams u zhvendosën me forcë nga forcat izraelite gjatë "Operacionit Muri i Hekurt" në janar dhe shkurt. Të zhvendosurve u është ndaluar të kthehen dhe qindra shtëpi janë shkatërruar, tha raporti prej 105 faqesh i grupit, i titulluar "Të gjitha ëndrrat e mia janë fshirë".
"Dhjetë muaj pas zhvendosjes së tyre, asnjë nga banorët e familjeve nuk ka qenë në gjendje të kthehet në shtëpitë e tyre", tha Milena Ansari, një studiuese për Human Rights Watch e cila punoi në raport, duke folur për Reuters të mërkurën.
Ushtria izraelite tha në një deklaratë për Reuters se duhej të shkatërronte infrastrukturën civile në mënyrë që ajo të mos shfrytëzohej nga militantët. Nuk tha se kur mund të ktheheshin banorët.
Konventat e Gjenevës ndalojnë zhvendosjen e civilëve nga territori i pushtuar, përveç për arsye të domosdoshme ushtarake ose për sigurinë e tyre. HRW tha se zyrtarët e lartë përgjegjës duhet të ndiqen penalisht për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Raporti përshkruan ushtarë që sulmojnë shtëpitë, plaçkisin pronat dhe urdhërojnë familjet të largohen nëpërmjet altoparlantëve të montuar në dronë. Thuhet se banorët raportuan se buldozerët shkatërruan ndërtesat ndërsa ata iknin dhe se forcat izraelite nuk ofruan strehim apo ndihmë, duke i lënë familjet të mblidheshin në shtëpitë e të afërmve ose të kërkonin strehim në xhami, shkolla dhe organizata bamirësie.
Hisham Abu Tabeekh, i cili u dëbua nga kampi i refugjatëve në Jenin, tha se familja e tij nuk ishte në gjendje të merrte asgjë me vete kur u dëbuan. "Nuk mund të përballojmë ushqim, pije, ilaçe dhe nuk mund të përballojmë shpenzimet, nuk mund të përballojmë asgjë, po jetojmë një jetë shumë të vështirë", tha Tabeekh, duke folur për Reuters të mërkurën.
Human Rights Watch tha se intervistoi 31 palestinezë të zhvendosur nga tre kampet dhe analizoi imazhet satelitore, urdhrat e prishjes dhe videot e verifikuara. Ai gjeti më shumë se 850 struktura të shkatërruara ose të dëmtuara rëndë, ndërsa një vlerësim i OKB-së e çoi shifrën në 1,460 ndërtesa. Kampet, të krijuara në vitet 1950 për palestinezët e zhvendosur me themelimin e Izraelit në vitin 1948, kishin strehuar breza të tërë refugjatësh.
Human Rights Watch tha se në përgjigje zyrtarët izraelitë kishin shkruar se operacioni kishte në shënjestër atë që ata e quanin elementë terroristë, por nuk dhanë asnjë arsye për dëbimet masive ose ndalimin e kthimit.
HRW tha se dëbimet, të kryera ndërsa vëmendja globale është përqendruar në Gaza, përbëjnë pjesë të krimeve kundër njerëzimit të aparteidit dhe persekutimit.
Që nga sulmet e udhëhequra nga Hamasi në Izraelin jugor më 7 tetor 2023, forcat izraelite kanë vrarë gati 1,000 palestinezë në Bregun Perëndimor, kanë zgjeruar paraburgimin pa gjyq, kanë shkatërruar shtëpitë dhe kanë përshpejtuar ndërtimin e vendbanimeve, ndërsa dhuna e kolonëve dhe tortura e të ndaluarve janë rritur, thuhet në raport.
Dhuna e kolonëve u rrit në tetor, kur kolonët izraelitë kryen të paktën 264 sulme kundër palestinezëve, kanë raportuar Kombet e Bashkuara, totali më i madh mujor që kur zyrtarët e OKB-së filluan të gjurmojnë incidente të tilla në vitin 2006.
Izraeli citon lidhje historike dhe biblike me Bregun Perëndimor, të cilin e pushtoi gjatë një lufte të vitit 1967, dhe thotë se vendbanimet ofrojnë thellësi strategjike dhe siguri.
Shumica e komunitetit global i konsideron të gjitha vendbanimet të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar. Izraeli e hedh poshtë këtë, duke thënë se Bregu Perëndimor është territor "i diskutueshëm" dhe jo "i pushtuar".
HRW u bëri thirrje qeverive të vendosin sanksione të synuara ndaj zyrtarëve dhe komandantëve izraelitë, të pezullojnë shitjen e armëve dhe përfitimet tregtare, të ndalojnë mallrat e vendbanimeve dhe të zbatojnë urdhër-arrestet e Gjykatës Ndërkombëtare Penale.
Grupi i karakterizoi dëbimet si spastrim etnik, të cilin e përshkroi si një term jo-ligjor që përdoret zakonisht për të përshkruar largimin e paligjshëm të një popullsie etnike ose fetare nga një zonë e caktuar nga një grup tjetër.
(A2 Televizion)
A2 CNN Livestream
MUND TE LEXONI GJITHASHTU
