Sa pranë është lufta Izrael-Egjipt?

Në një atmosferë të mbushur me pasiguri dhe spekulime, një pyetje e rëndë ka filluar të qarkullojë në Egjipt: A do të shkojmë në luftë me Izraelin? Kjo frikë është bërë pjesë e bisedave të përditshme, veçanërisht pas krizave të njëpasnjëshme ekonomike dhe pamjeve shokuese të dhunës në Gaza dhe Liban, shkruan A2 CNN.

Rritja e spekulimeve dhe lojërat mediatike

Debati për një përplasje të mundshme ushtarake mes Egjiptit dhe Izraelit është nxitur nga tensionet diplomatike, veçanërisht rreth planit të ish-presidentit amerikan Donald Trump për zhvendosjen e palestinezëve nga Gaza në Egjipt. Ky propozim ka rritur ndjenjat e pasigurisë në Egjipt dhe ka ushqyer teoritë për një konflikt të mundshëm.

Në mediat sociale dhe televizionet e të dy vendeve, janë shfaqur skenarë të gjeneruar nga inteligjenca artificiale që paraqesin sulme ushtarake të ndërsjella, si goditja e Digës së Lartë të Egjiptit ose një sulm ndaj reaktorit bërthamor izraelit. Raportimet mediatike, veçanërisht nga faqet e ekstremit të djathtë në Izrael, kanë përhapur informacione të pasakta për një grumbullim ushtarak egjiptian në kufi.

Çfarë ndodh në Gadishullin e Sinait?

Në qendër të debatit ndodhet prezenca ushtarake e Egjiptit në Gadishullin e Sinait. Marrëveshja e paqes e vitit 1979, e ndërmjetësuar nga SHBA, kufizon praninë ushtarake të Egjiptit në këtë zonë, shkruan A2 CNN. Megjithatë, në vitin 2016, Egjipti mori miratimin e Izraelit për të rritur praninë e tij ushtarake për të luftuar kundër një dege lokale të ISIS-it. Tani, akuzat për një rritje të re të pranisë ushtarake janë hedhur poshtë nga ekspertët e sigurisë si të pabaza dhe të fryra nga media.

Zyrtarët izraelitë, si ambasadori i Izraelit në SHBA, Yechiel Leiter, kanë pretenduar se Egjipti po shkel marrëveshjen e paqes duke ndërtuar baza që mund të përdoren për operacione sulmuese. Kjo është pasuar nga shqetësime të ngritura nga ambasadori izraelit në OKB, Danny Danon, i cili ka pyetur publikisht përse Egjipti po investon qindra miliona dollarë në pajisje ushtarake.

Reagimi i autoriteteve dhe analistëve

Përfaqësuesit ushtarakë të Egjiptit dhe Izraelit nuk kanë dhënë komente të drejtpërdrejta për këto pretendime, por ekspertët ushtarakë në të dy vendet i kanë hedhur poshtë raportimet për përgatitje lufte. Sipas analistit egjiptian Hossam el-Hamalawy, asnjë tank egjiptian nuk hyn në Sinai pa miratimin e Izraelit dhe shumica e videove që qarkullojnë në media janë të vjetra ose nuk janë filmuar fare në këtë zonë.

Një deklaratë e rrallë nga një komandant i lartë ushtarak egjiptian, gjeneral-major Ahmad Mahmoud Safi El-Din, konfirmoi se shpenzimet ushtarake të Egjiptit synojnë të ruajnë paqen dhe stabilitetin në rajon, duke mos sinjalizuar asnjë përgatitje për konflikt.

Presioni ndaj marrëveshjes së paqes

Marrëveshja e paqes mes Egjiptit dhe Izraelit, e cila ka qëndruar e paprekur për 45 vjet, po përballet me sfida të paprecedenta. Faktorët kryesorë që mund të rrezikojnë këtë marrëveshje përfshijnë:

Zhvendosja e palestinezëve nga Gaza në Egjipt – Egjipti ka paralajmëruar se një lëvizje e tillë do të përbënte një kërcënim për sigurinë e tij kombëtare dhe mund të çonte në një konflikt të hapur me Izraelin.

Operacionet ushtarake izraelite në Rafah – Sulmet në këtë qytet kufitar kanë rritur tensionet dhe kanë nxitur shqetësime për një përhapje të konfliktit në Sinai.

Presioni diplomatik nga SHBA dhe vendet arabe – Vendet arabe po përpiqen të formulojnë një kundërpropozim për planin e Trump, me qëllim shmangien e një skenari që mund të destabilizojë rajonin.

Ish-ministri i jashtëm egjiptian, Nabil Fahmy, ka theksuar se racionaliteti duhet të mbizotërojë për të mbrojtur marrëveshjen e paqes. Ai dhe ekspertët e sigurisë e shohin alarmizmin mediatik si të ekzagjeruar, por nuk e injorojnë faktin se intensiteti i tij po rritet ndjeshëm.

A është lufta një mundësi e reale?

Pavarësisht spekulimeve të shumta, zyrtarët dhe ekspertët në të dy anët e kufirit bien dakord se lufta nuk është e pashmangshme. Megjithatë, mbetet shqetësimi se një përshkallëzim i mëtejshëm mund të çojë në një krizë serioze. Siç tha prezantuesi egjiptian Amr Adib në emisionin e tij: “Nuk jemi në prag të luftës, por kjo mund të ndryshojë në çdo moment”. (A2 Televizion)