Një grup arkeologësh nga Universiteti Adam Mickieëicz në Poznań ka zbuluar dy struktura mbresëlënëse prehistorike, të quajtura "piramidat polake" pranë fshatit Wyskoć, në Poloni. Këto janë varre megalitike që datojnë mbi 5,500 vjet më parë, madje edhe më të vjetra se piramidat e Gizës .
Piramidat u ndërtuan nga një qytetërim neolitik i quajtur kultura Funnelbeaker, e cila u zhvillua midis viteve 4000 dhe 2700 para Krishtit në Evropën qendrore dhe veriore, duke përfshirë Gjermaninë, Skandinavinë, Poloninë dhe Holandën. Konsiderohet si një nga kulturat kryesore të Neolitit Evropian, një urë lidhëse midis shoqërive të gjuetarë-mbledhësve dhe atyre bujqësore. Emri dallues rrjedh nga enët karakteristike në formë hinke, ndoshta të përdorura për të pirë ose ruajtur lëngje.
Ky qytetërim ndërtoi varre monumentale megalitike, si dolmenë dhe varre kalimi, shpesh të rezervuara për elitën. Varrimet e zbuluara së fundmi në Poloni, që datojnë që nga mijëvjeçari i 4-të para Krishtit, paraqesin kodra trapezoidale, deri në 200 metra të gjata dhe rreth 4 metra të larta, me një fasadë dukshëm më të gjerë nga lindja, duke u dhënë atyre profilin e tyre karakteristik "piramidale" . Rreshtimi i strukturave me pikat kardinale tregon njohuritë e konsiderueshme astronomike të ndërtuesve të tyre. Strukturat u ndërtuan me gurë të mëdhenj, që peshonin deri në 10 ton, të transportuar me mjete rudimentare dhe forcë të jashtëzakonshme kolektive.
Sipas studimeve, varret do të kenë strehuar individë të vdekur të rangut të lartë si kryetarët, priftërinjtë ose shamanët të shtrirë përmbys me këmbët e kthyera nga lindja, të varrosur pranë ofertave si qeramika, sëpata guri dhe madje edhe enë opiumi, si në varret e zbuluara në Parkun Kulturor Wietrzychowice në rajonin Kuyavian. Megjithatë, ende nuk janë gjetur mbetje njerëzore.
Hulumtimi i bazuar në teledeteksion, LiDAR dhe studime gjeofizike ka identifikuar jo vetëm varret, por edhe dhjetëra vendbanime të afërta që përbëhen nga shtëpi 25-35 m² të banuara nga mikro-komunitete prej dhjetë familjesh, një shenjë se këto tuma ishin një pikë referimi në strukturat neolitike.
Një zbulim i jashtëzakonshëm e cilësoi Iëony Sobkoëiak i UAM-it duke shpjeguar rëndësinë e këtij zbulimi: "Këto varre, më të vjetra se Stonehenge dhe piramidat e Gizës, zbulojnë aftësi të përparuara arkitekturore për Evropën në mijëvjeçarin e 4-të para Krishtit dhe janë dëshmi e shoqërive hierarkike që menaxhuan punë të jashtëzakonshme kolektive me teknika të sofistikuara." (A2 Televizion)
A2 CNN Livestream
MUND TE LEXONI GJITHASHTU
