Që nga fillimi i luftës, Austria ka premtuar ndihmë për Ukrainën në një shumë prej 1.6 miliardë eurosh, por asnjë nga këto euro nuk është caktuar për armë. Austria, si anëtare e Bashkimit Evropian, ka mbështetur sanksionet kundër Rusisë, por gjithashtu ka ftuar diplomatët rusë të marrin pjesë në takimin e Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) në Vjenë.
Austria dënon pushtimin e Ukrainës, por këmbëngul në ruajtjen e marrëdhënieve diplomatike dhe tregtare me Moskën, sepse e konsideron veten një vend neutral.
Kështu thotë Kushtetuta e saj në nenin 9: “Austria është e përkushtuar për mbrojtjen e plotë të territorit të saj, misioni i së cilës është të ruajë pavarësinë si dhe integritetin dhe unitetin e territorit federal, veçanërisht për ruajtjen dhe mbrojtjen e neutralitetit të përhershëm. Me fjalë të tjera, ruajtja e neutralitetit do të thotë të marrësh pjesë në misione në zonat e konfliktit, gjithmonë nën mbrojtjen e OKB-së ose BE-së, por Austria heziton ta bëjë këtë në situata kur ushtarët e saj duhet të përdorin armë. Si e majta, ashtu edhe e djathta austriake, bien dakord ta ruajnë këtë neutralitet”.
“Ushtarakisht, Austria nuk dërgon armë në Ukrainë. Kjo është diçka që ndalohet nga statusi neutral i vendit. Nuk ka dërgesa armësh nga Austria në Ukrainë dhe nuk ka trajnim të drejtpërdrejtë të cisternave, për shembull, as nuk ka ndonjë dërgesë tankesh,” shpjegoi Nius Heinz Gärtner, një shkencëtar politik dhe profesor në Universitetin e Vjenës.
Edhe pse ka dërguar materiale humanitare si gjeneratorë të energjisë elektrike apo ambulanca, Austria nuk ia ka kthyer plotësisht shpinën Rusisë, një pozicion ky i kritikuar nga Perëndimi.
Marrëdhëniet e biznesit
Para fillimit të luftës, 80% e gazit natyror të Austrisë vinte nga Rusia, një përqindje që ka arritur të ulet në 40% falë blerjes së gazit norvegjez. Ata mbajnë gjithashtu marrëdhënie bankare. Ministri austriak i Punëve të Jashtme, Alexander Schallenberg, siguron se duhet të ruhen urat drejt Rusisë.
Gjatë Luftës së Ftohtë, Austria përfitoi nga statusi i saj si një vend neutral për të bërë biznes me të dyja palët. Për shembull, Austria u bë vendi i parë i Evropës Perëndimore që nënshkroi një marrëveshje me Bashkimin Sovjetik për furnizimin me gaz natyror. Muaj pas mbylljes së kontratës, Bashkimi Sovjetik pushtoi Çekosllovakinë.
Nga frika se pushtimi do të arrinte në territorin e tyre, Austria zgjodhi të mos provokonte sovjetikët duke i mbajtur trupat e saj 30 kilometra larg kufirit të Çekosllovakisë dhe, për arsye ende të panjohura, sovjetikët vendosën të mos pushtojnë Austrinë. Mësimi u nxor: gazi vazhdon të rrjedhë dhe neutraliteti është i mirë për biznesin dhe mbijetesën.
“Austria nuk lejon që kontaktet me Rusinë të prishen. Pavarësisht se Rusia, për shembull, tashmë e ka futur Austrinë në listën e saj të “vendeve armike”, ashtu si ato të BE-së”, thotë Gärtner. “Nëse do të kishim vetëm marrëdhënie me demokracitë, atëherë dy të tretat e vendeve në botë do të duhej të liheshin mënjanë”, shpjegoi më tej ai.
Përveç kësaj, Gärtner mbron qëndrimet e ndryshme që ekzistojnë brenda BE-së për luftën: “Shtetet balltike dhe Polonia kanë një pozicion të ashpër, por ka kuptim që vendet e tjera të kenë një pozicion më të përmbajtur. Por, kjo nuk do të thotë të mbështesin pushtimin. E mira e BE-së është se ka qëndrime të ndryshme. Austria nuk duhet të ketë të njëjtin pozicion si Polonia”.
Çfarë do të ndodhte nëse një vend do të sulmonte Austrinë?
Pavarësisht se nuk është anëtare e NATO-s, Austria i përket Bashkimit Evropian, kështu që përfshihet në nenin 42.7 të Traktatit të Bashkimit: “Nëse një shtet anëtar është objekt i një agresioni të armatosur në territorin e tij, shtetet e tjera anëtare duhet të japin ndihmë me të gjitha mjetet në dispozicion të tyre, në përputhje me nenin 51 të Kartës së Kombeve të Bashkuara”. (A2 Televizion)
A2 CNN Livestream
MUND TE LEXONI GJITHASHTU
