Nga lashtësia deri më sot, muret që ndajnë botën

Nga A2 CNN
24 Qershor 2025, 07:50 | Lifestyle

Nga lashtësia deri më sot, muret që ndajnë botën

Ngritja e një muri ka qenë për shekuj me radhë metoda më efektive për t'i rezistuar sulmeve dhe pushtimeve dhe për të parandaluar arratisjet. Nga romakët e lashtë te kinezët, nga Berlini në Jerusalem, po ju sjellim disa nga barrierat midis popujve.

Më i vjetri: 270 km

Shembulli më i hershëm i një muri mbrojtës vjen nga Mesopotamia. Dinastia e tretë sumeriane e Urit, në fund të mijëvjeçarit të 3-të para Krishtit, ndërtoi një mur midis lumenjve Tigër dhe Eufrat në atë që tani është Iraku për t'iu kundërvënë pushtimeve nga veriu të amorejve nomadë. Shu-Sin (në fronin e Urit midis viteve 2037 dhe 2029 para Krishtit) ngriti një linjë fortifikimesh 270 km të gjatë, në veri të Babilonisë. Ishte një dështim, pasi amorejtë kaluan gjithsesi.

Muri i Madh i Kinës: 8,852 km

Ideja e një muri për të mbajtur jashtë paraardhësit nomadë të hunëve dhe mongolëve mund të gjurmohet që nga planet ambicioze të perandorit të parë të Kinës: Qin Shi Huang, i cili mbretëroi nga viti 229 deri në vitin 221 para Krishtit. Por disa seksione datojnë disa shekuj më parë, ndërsa pjesa më e madhe e ndërtimit aktual i detyrohet dinastisë Ming (1368-1662). Emri kinez Ëanli changcheng do të thotë "Muri i Madh prej 10,000 li (një njësi matëse që korrespondon me 500 metra)", por barriera është 8,850 km e gjatë: 360 km llogore dhe 2,230 barriera natyrore të ndërthurura me rreth 6 mijë km mure deri në dhjetë metra të trasha, të ndërthurur nga kulla masive vrojtimi.

Muri i Adrianit: 117 km

Kur Perandoria Romake arriti kulmin e zgjerimit të saj, u ndërtua Muri i Adrianit. Perandori e ndërtoi atë midis viteve 122 dhe 127 midis Anglisë dhe Skocisë për të kufizuar pushtimet e fiseve skoceze (veçanërisht të Piktëve). Me një gjatësi prej 117 km, nga lumi Tyne deri në Gjirin e Solëay, ai përfshinte një mur 3 metra të trashë dhe 4 deri në 5 metra të lartë, si dhe një hendek të mbushur me kunja të mprehta. Perimetri i tij ishte i mbushur me 14 fortesa ndihmëse, 80 fortesa ngjitur me portat dhe 158 kulla vrojtimi.

Barriera Koreane: 246 km

Gadishulli Korean është i ndarë në dy pjesë në paralelin e 38-të. Një kufi i armatosur, i vulosur në vitin 1953, pas Luftës Koreane, përgjatë 246 km të tij. Në veri, një diktaturë me frymëzim komunist, në jug një vend i pasur me histori dhe një kulturë mijëvjeçare, sot i famshëm për K-pop-in. Në mes, një zonë e demilitarizuar me gjerësi 4 km, në qendër të së cilës ka edhe një sallë për bisedime diplomatike me një tavolinë mbi të cilën kalon ajo vijë kufitare tani historike, një mur i padukshëm i shënuar vetëm nga një rresht mikrofonash, por i pakapërcyeshëm.

Muri i Berlinit: 155 km

Më 9 nëntor 1989, rënia e Murit të Berlinit shënoi fundin e Luftës së Ftohtë. Muri u shkatërrua po aq shpejt sa ishte ndërtuar. Në orën 1:05 të mëngjesit të dielën, më 13 gusht 1961, dritat rreth Portës së Brandenburgut në Berlin u fikën. Mbi 10,000 ushtarë të Gjermanisë Lindore zunë pozicione përgjatë vijës që e kishte ndarë qytetin në dy zona ndikimi që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore , njëra amerikane dhe tjetra sovjetike. Në orën 1:54 të mëngjesit, metrotë që vinin nga Perëndimi u ndaluan dhe u kthyen mbrapsht. Nga 81 kalimet rrugore, vetëm 12 mbetën të kalueshme, ndërsa të tjerat u bllokuan nga tela me gjemba dhe ushtarë.

Më 15 gusht, teli me gjemba u zëvendësua me beton. Lindi Muri par excellence. Ai rrethoi plotësisht Berlinin Perëndimor, një enklavë perëndimore në territorin e Republikës Demokratike Gjermane. Të mbyllur në një komb të shndërruar në burg, gjermano-lindorët jetuan 28 vjet duke u përpjekur të gjenin një mënyrë për t'u arratisur. Një mijë vdiqën në përpjekje, mbi 200 vetëm në Berlin, shkruan A2 CNN.

Barriera ndarëse izraelite: 730 km

Që nga viti 2004, qeveria e Tel Avivit në Izrael, ka filluar ndërtimin e një barriere që kishte për qëllim mbrojtjen nga infiltrimi i terroristëve. Mbi 700 km ndarje, shumë e kritikuar nga bashkësia ndërkombëtare, sepse ka izoluar shumë vende, duke i penguar palestinezët të lëvizin lirisht dhe për këtë arsye të punojnë. Për pjesë të gjata është një mur betoni 3 metra i lartë, me barriera me tela me gjemba, kamera, sensorë, rërë për të zbuluar gjurmët e këmbëve dhe kanale antitank.

Muri i Trumpit: 727 km

Është një zgjatim i murit të Tijuanës midis SHBA-së dhe Meksikës, i ndërtuar që nga viti 1993, 7 metra i lartë dhe 1,200 km i gjatë, të cilin çdo vit mijëra meksikanë përpiqen ta kalojnë për të arritur në SHBA. I ndërtuar për të ndaluar emigracionin e paligjshëm, ai shkakton viktima çdo vit.

  (A2 Televizion)

A2 CNN Livestream

Latest Videos